| گذار از مساجد ستون‌دار به مساجد گنبدخانه‌ای |
| کد مقاله : 1000-BURCKHARDT-FULL |
| نویسندگان: |
| حسین صبری * |
| چکیده مقاله: |
| دربارۀ سیر تحول و شکل‌گیری مساجد سبک گنبدخانه‌ای نظرهای متعددی مطرح شده که بیشتر حول سیر تاریخی و تحول خطی (processual) مطرح گردیده است؛ اما ایجاد بناهای مذهبی متقدم بدون در نظر گرفتن فحوای درونی دین و همخوانی آن با کیهانشناسی بومی در عمل غیرممکن است؛ به همین نحو نیز فرم بنای مسجد باید کاملا با این مفاهیم همخوانی داشته باشد؛ برای مثال، تفاوت مساجد ستون‌دار سبک عربی با گنبدخانه‌ای را می‌توان در همین راستا دانست. مقالۀ حاضر تحقیقی دربارۀ روند شکل‌گیری مساجد ستون‌دار ایرانی و ظهور مساجد گنبدخانه‌ای سلجوقی است، در این روند ظاهری به نظر می‌آید در نظر نگرفتن آنچه که می‌تواند سنت‌های پیشین خوانده شود هرگونه انطباقی در این زمینه را مخدوش سازد و همزمان استفاده از میراث ساسانی بدون همخوانی با آنچه باور اسلامی خوانده می‌شود نیز غیرممکن بوده است. در این زمینه با روشی توصیفی- تحلیلی، با استفاده از منابع مکتوب و مستندنگاری‌های پیشین به این مقوله پرداخته می‌شود. |
| کلیدواژه ها: |
| سنت‌گرایی، مساجد ستون‌دار، مساجد گنبدخانه‌ای، کیهانشناسی، جهان‌بینی بومی |
| وضعیت : مقاله پذیرفته شده است |